20 października, 2025

Zarządzanie przestrzenią poddasza w starym domu

Marek Jowicki

Wprowadzenie

Adaptacja starych domów do współczesnych standardów życia to wyzwanie, które łączy szacunek dla historii z potrzebą komfortu i bezpieczeństwa. Szczególną uwagę warto poświęcić poddaszom, które często bywają zaniedbane, a mają ogromny potencjał. Jednym z kluczowych aspektów jest skuteczne zarządzanie mikroklimatem, co w starych budynkach bywa utrudnione ze względu na ich specyfikę konstrukcyjną i materiałową. Problem wilgoci, pleśni i obecności szkodników to częste bolączki strychów, które można efektywnie rozwiązać, stosując nowoczesne technologie, w tym automatyka strychu.

Spis treści

Najczęstsze problemy adaptacji poddaszy w starych domach

Stare domy mają swój niepowtarzalny urok, ale poddasza w takich budynkach często borykają się z szeregiem problemów. Nieszczelne dachy, brak odpowiedniej izolacji, słaba wentylacja to tylko niektóre z wyzwań, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Do najczęstszych należą:

  • Wilgoć i pleśń: Nieszczelności w dachu oraz brak odpowiedniej wentylacji sprzyjają gromadzeniu się wilgoci. To idealne środowisko dla rozwoju pleśni i grzybów, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie mieszkańców oraz niszczyć konstrukcję budynku.
  • Niska jakość powietrza: Stęchłe powietrze, brak wymiany powietrza oraz obecność alergenów i zanieczyszczeń to częsty problem na strychach.
  • Szkodniki: Poddasza często stają się schronieniem dla różnego rodzaju szkodników, takich jak gryzonie, owady czy ptaki. Ich obecność może prowadzić do uszkodzeń konstrukcji, zanieczyszczenia przestrzeni oraz stanowić zagrożenie dla zdrowia.
  • Brak kontroli nad temperaturą: Latem poddasza nagrzewają się do ekstremalnych temperatur, zimą natomiast są bardzo zimne. Brak izolacji i efektywnego systemu ogrzewania/chłodzenia sprawia, że przestrzeń staje się niekomfortowa i nieenergooszczędna.

Rozwiązanie tych problemów wymaga kompleksowego podejścia, które uwzględnia specyfikę starego budownictwa oraz wykorzystuje nowoczesne technologie. Jednym z takich rozwiązań jest automatyka strychu.

Czym jest automatyka strychu i dlaczego warto ją zastosować?

Automatyka strychu to system inteligentnych urządzeń i czujników, które monitorują i regulują warunki panujące na poddaszu. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie optymalnego mikroklimatu, zapobieganie problemom z wilgocią, pleśnią oraz szkodnikami. Systemy te działają autonomicznie, reagując na zmieniające się warunki atmosferyczne i potrzeby budynku.

Dlaczego warto zainwestować w automatykę strychu?

  • Ochrona przed wilgocią i pleśnią: System automatycznie reguluje wentylację i wilgotność, zapobiegając rozwojowi pleśni i grzybów.
  • Poprawa jakości powietrza: Automatyczne sterowanie wentylacją zapewnia stały dopływ świeżego powietrza i usuwanie zanieczyszczeń.
  • Ochrona przed szkodnikami: Systemy detekcji szkodników pozwalają na wczesne wykrycie problemu i podjęcie odpowiednich działań.
  • Komfort termiczny: Automatyczne sterowanie ogrzewaniem i klimatyzacją zapewnia komfortową temperaturę przez cały rok.
  • Oszczędność energii: Inteligentne systemy optymalizują zużycie energii, co przekłada się na niższe rachunki.
  • Wygoda i bezpieczeństwo: Możliwość zdalnego monitorowania i sterowania systemem za pomocą smartfona lub tabletu.

Automatyka strychu to inwestycja, która nie tylko podnosi komfort życia, ale także chroni budynek przed zniszczeniem i zwiększa jego wartość. Powiązane inteligentne urządzenia możesz zintegrować z systemem smart home, tak jak robi się to np. z inteligentnymi roletami okiennymi

Kontrola wilgotności – klucz do zdrowego poddasza

Wilgoć to jeden z największych wrogów starego budownictwa. Nadmierna wilgotność na poddaszu może prowadzić do rozwoju pleśni, korozji materiałów budowlanych oraz problemów zdrowotnych. Skuteczna kontrola wilgotności jest kluczowa dla utrzymania zdrowego i bezpiecznego środowiska.

Jakie rozwiązania warto zastosować?

  • Czujniki wilgotności: Umieszczone w różnych miejscach na poddaszu, monitorują poziom wilgotności i przesyłają dane do centralnego systemu sterowania.
  • Higrostaty: Urządzenia, które automatycznie włączają wentylację lub osuszacz powietrza, gdy wilgotność przekroczy zadany poziom.
  • Osuszacze powietrza: Skutecznie usuwają nadmiar wilgoci z powietrza, zapobiegając rozwojowi pleśni i grzybów. Warto zwrócić uwagę na modele z funkcją automatycznego włączania i wyłączania oraz z możliwością programowania.
  • Hydroizolacja: Zabezpieczenie dachu i ścian przed wnikaniem wilgoci z zewnątrz. Warto zainwestować w wysokiej jakości materiały hydroizolacyjne oraz profesjonalny montaż.
  • Systemy wentylacji: Zapewniają stałą wymianę powietrza i usuwanie wilgoci z pomieszczenia.

Przykładem konkretnych urządzeń, które można zastosować, są czujniki wilgotności i temperatury firmy Sonoff, współpracujące z inteligentnymi gniazdkami tej firmy i aplikacją eWeLink. Innym rozwiązaniem jest system Bosch Smart Home, oferujący kompleksowe rozwiązania do monitoringu i sterowania warunkami w pomieszczeniach.

Nowoczesne systemy wentylacji – jakie wybrać?

Odpowiednia wentylacja to podstawa w zarządzaniu mikroklimatem poddasza. W starych domach naturalna wentylacja często jest niewystarczająca, dlatego warto zainwestować w nowoczesne systemy, które zapewnią stały dopływ świeżego powietrza i usuwanie wilgoci. Jakie opcje są dostępne?

  • Wentylacja mechaniczna: System, który wykorzystuje wentylatory do wymiany powietrza. Można zastosować wentylację wywiewną (usuwanie powietrza z pomieszczenia) lub nawiewną (dostarczanie świeżego powietrza z zewnątrz). Najlepszym rozwiązaniem jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (rekuperacja), która pozwala na oszczędność energii.
  • Wentylacja hybrydowa: Połączenie wentylacji naturalnej i mechanicznej. System wykorzystuje naturalny ruch powietrza, a w razie potrzeby wspomaga go wentylator.
  • Okna dachowe z automatycznym otwieraniem: Wyposażone w czujniki deszczu i wiatru, automatycznie zamykają się w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych. Można je również programować, aby otwierały się o określonych godzinach i wietrzyły pomieszczenie.
  • Nawiewniki higrosterowane: Automatycznie regulują przepływ powietrza w zależności od poziomu wilgotności w pomieszczeniu.

Wybierając system wentylacji, warto zwrócić uwagę na jego wydajność, energooszczędność oraz poziom hałasu. Dobrym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z ekspertem, który pomoże dobrać odpowiedni system do specyfiki budynku i potrzeb mieszkańców.

Przykładem firmy oferującej kompleksowe rozwiązania w zakresie wentylacji jest Vents. W ofercie tej firmy znajdziemy zarówno wentylatory, jak i systemy rekuperacji, a także akcesoria do montażu i sterowania.

Detekcja szkodników – jak wcześnie wykryć problem?

Obecność szkodników na poddaszu to problem, który może prowadzić do poważnych uszkodzeń konstrukcji budynku oraz stanowić zagrożenie dla zdrowia mieszkańców. Wczesne wykrycie problemu jest kluczowe dla skutecznego zwalczania szkodników.

Jakie rozwiązania warto zastosować?

  • Czujniki ruchu: Umieszczone w strategicznych miejscach na poddaszu, wykrywają ruch szkodników i wysyłają powiadomienia do systemu sterowania.
  • Kamery termowizyjne: Pozwalają na wykrycie szkodników w trudno dostępnych miejscach, takich jak ściany czy pod podłogą.
  • Pułapki monitorujące: Umieszczone w różnych miejscach na poddaszu, pozwalają na identyfikację rodzaju szkodnika oraz ocenę skali problemu.
  • Systemy odstraszania ultradźwiękami: Emitują dźwięki o wysokiej częstotliwości, które odstraszają szkodniki, takie jak gryzonie czy owady.

Ważne jest regularne przeglądanie poddasza pod kątem obecności szkodników oraz podejmowanie szybkich działań w przypadku wykrycia problemu. Warto również rozważyć zastosowanie profesjonalnych usług deratyzacji i dezynsekcji.
Inteligentne czujniki ruchu mogą być zintegrowane z systemem automatyki strychu. Przykładowe modele oferuje firma Aqara. Dzięki temu, w przypadku wykrycia niepożądanej aktywności, system może automatycznie włączyć alarm lub powiadomić właściciela.

Integracja systemów – smart home na strychu

Automatyka strychu to element większego systemu smart home, który pozwala na centralne zarządzanie wszystkimi urządzeniami i instalacjami w domu. Integracja systemów pozwala na stworzenie spójnego i inteligentnego środowiska, które reaguje na potrzeby mieszkańców i optymalizuje zużycie energii.

Jakie korzyści płyną z integracji systemów?

  • Centralne sterowanie: Możliwość sterowania wszystkimi urządzeniami za pomocą jednej aplikacji na smartfonie lub tablecie.
  • Automatyzacja: Tworzenie scenariuszy, które automatycznie reagują na zmieniające się warunki atmosferyczne lub potrzeby mieszkańców.
  • Oszczędność energii: Optymalizacja zużycia energii dzięki inteligentnemu sterowaniu ogrzewaniem, oświetleniem i wentylacją.
  • Bezpieczeństwo: Systemy alarmowe, monitoring wideo i detekcja zagrożeń, które chronią dom przed włamaniem, pożarem czy zalaniem.

Do integracji urządzeń warto wykorzystać uniwersalne huby smart home, takie jak Home Assistant, Fibaro Home Center lub Samsung SmartThings. Platformy te pozwalają na łączenie urządzeń różnych producentów i tworzenie zaawansowanych scenariuszy automatyzacji. Dodatkowo możesz zintegrować swój system automatyki domowej z wirtualnym asystentem głosowym, np. Amazon Alexa, i sterować domem za pomocą poleceń głosowych.

Dzięki kompleksowej automatyzacji, zarządzanie przestrzenią poddasza staje się proste i efektywne. System sam dba o odpowiedni mikroklimat, minimalizując ryzyko problemów z wilgocią, pleśnią i szkodnikami. Inteligentne systemy wentylacji mogą poprawić jakość powietrza w Twoim domu.

Korzyści z inwestycji w inteligentne zarządzanie poddaszem

Inwestycja w automatykę strychu to decyzja, która przynosi szereg korzyści zarówno w krótkiej, jak i długiej perspektywie. Oprócz oczywistych zalet, takich jak ochrona budynku przed wilgocią i szkodnikami, poprawa komfortu życia oraz oszczędność energii, warto zwrócić uwagę na następujące aspekty:

  • Zwiększenie wartości nieruchomości: Inteligentne systemy podnoszą standard budynku i zwiększają jego atrakcyjność na rynku nieruchomości.
  • Przedłużenie żywotności budynku: Ochrona przed wilgocią, pleśnią i szkodnikami pozwala na przedłużenie żywotności materiałów budowlanych i konstrukcji budynku.
  • Poprawa zdrowia i samopoczucia mieszkańców: Czyste powietrze, optymalna temperatura i brak wilgoci wpływają pozytywnie na zdrowie i samopoczucie mieszkańców.
  • Wygoda i komfort: Automatyczne sterowanie systemami pozwala na oszczędność czasu i energii oraz zapewnia komfortowe warunki życia.

Podsumowanie

Adaptacja poddasza w starym domu to proces wymagający kompleksowego podejścia oraz uwzględnienia specyfiki budynku. Wykorzystanie nowoczesnych technologii, takich jak automatyka strychu, pozwala na skuteczne zarządzanie mikroklimatem, ochronę przed wilgocią, pleśnią i szkodnikami oraz poprawę komfortu życia. Inwestycja w inteligentne systemy to decyzja, która przynosi korzyści zarówno w krótkiej, jak i długiej perspektywie, podnosząc wartość nieruchomości i zapewniając zdrowe oraz bezpieczne środowisko dla mieszkańców.

SeoHost.pl

Przeczytaj też...

Nowe materiały w druku 3D – rewolucja 2025

Nowe materiały w druku 3D – rewolucja 2025

Wprowadzenie Druk 3D, od momentu swojego powstania, nieustannie ewoluuje, przekształcając różne sektory przemysłu – od medycyny po inżynierię kosmiczną. Kluczowym elementem tej transformacji są materiały. To one definiują możliwości techniczne i zakres zastosowań...

Bezpieczeństwo instalacji grzewczych w inteligentnym domu

Bezpieczeństwo instalacji grzewczych w inteligentnym domu

Wprowadzenie Wyobraź sobie, że Twój system grzewczy nie tylko dba o komfort cieplny Twojego domu, ale również aktywnie chroni Cię przed potencjalnymi zagrożeniami. Inteligentna kotłownia to przyszłość ogrzewania, w której zaawansowane technologie monitorują i...

Cyfrowa rekonstrukcja zabytków z wykorzystaniem druku 3D

Cyfrowa rekonstrukcja zabytków z wykorzystaniem druku 3D

Wprowadzenie Odkrywanie przeszłości to fascynująca podróż, która dzięki nowoczesnym technologiom staje się coraz bardziej dostępna i precyzyjna. Druk 3D w archeologii rewolucjonizuje sposób, w jaki rozumiemy i chronimy nasze dziedzictwo kulturowe. Pozwala na tworzenie...

AI dobierze Ci witaminy: Przyszłość spersonalizowanej suplementacji

AI dobierze Ci witaminy: Przyszłość spersonalizowanej suplementacji

Wprowadzenie W świecie, gdzie każdy z nas jest unikalny, a nasze potrzeby zdrowotne różnią się jak odciski palców, uniwersalne podejście do suplementacji staje się przestarzałe. Na scenę wkracza personalizowana suplementacja AI, obiecując rewolucję w sposobie, w jaki...

Domowe centra danych w systemie smart home

Domowe centra danych w systemie smart home

Wprowadzenie Wyobraź sobie dom, w którym serwery pracują cicho i wydajnie, a ich temperatura jest zawsze pod kontrolą, niezależnie od obciążenia. Centrum danych w inteligentnym domu to już nie tylko domena korporacji - staje się rzeczywistością dla entuzjastów...

Biżuteria z drukarek 3D – nowy wymiar mody

Biżuteria z drukarek 3D – nowy wymiar mody

Wprowadzenie Biżuteria od wieków stanowi formę ekspresji, symbol statusu i element ozdobny. Dziś, dzięki postępowi technologicznemu, wkracza w nowy wymiar za sprawą druku 3D. Ta innowacyjna metoda pozwala na tworzenie unikatowych, spersonalizowanych ozdób, otwierając...

Co Twoja waga wie o Tobie? Potencjał inteligentnych analizatorów ciała

Co Twoja waga wie o Tobie? Potencjał inteligentnych analizatorów ciała

Wprowadzenie Czy wiesz, że twoja waga może być czymś więcej niż tylko urządzeniem pokazującym liczbę kilogramów? Nowoczesne technologie wkraczają w niemal każdy aspekt naszego życia, a inteligentne wagi stały się jednym z ciekawszych przykładów. Wyposażone w...

Technologie wellness w codziennej pielęgnacji

Technologie wellness w codziennej pielęgnacji

Wprowadzenie Odkryj przyszłość pielęgnacji skóry dzięki innowacyjnym rozwiązaniom, które łączą zaawansowaną technologię z codzienną rutyną w łazience. Inteligentne lustro łazienkowe to nie tylko element wyposażenia, ale osobisty asystent, który analizuje stan Twojej...

Jak przyspieszyć druk 3D bez utraty jakości

Jak przyspieszyć druk 3D bez utraty jakości

Wprowadzenie Druk 3D, technologia, która zrewolucjonizowała wiele branż, od inżynierii po medycynę, wciąż ewoluuje. Jednym z kluczowych aspektów, na które zwracają uwagę użytkownicy, jest czas wydruku. Optymalizacja prędkości druku 3D to zagadnienie, które łączy...

Adaptacyjne strefy ogrodowe w inteligentnym domu

Adaptacyjne strefy ogrodowe w inteligentnym domu

Wprowadzenie Altana, taras czy patio to oazy relaksu, które pozwalają nam cieszyć się bliskością natury bez rezygnacji z komfortu. Niestety, zmienne warunki pogodowe mogą szybko pokrzyżować te plany. Deszcz, silny wiatr, a nawet intensywne słońce potrafią skutecznie...

Personalizacja w dentystyce dzięki drukowi 3D

Personalizacja w dentystyce dzięki drukowi 3D

Wprowadzenie Era stomatologii cyfrowej otwiera przed nami niespotykane dotąd możliwości personalizacji leczenia. Druk 3D w stomatologii cyfrowej to nie tylko innowacja, ale przede wszystkim narzędzie, które rewolucjonizuje podejście do pacjenta, oferując rozwiązania...

Terapia w Twojej kieszeni: Przegląd aplikacji wspierających CBT

Wprowadzenie W obliczu dynamicznego tempa życia, stresu i różnorodnych wyzwań emocjonalnych, poszukiwanie skutecznych i dostępnych metod wsparcia zdrowia psychicznego staje się priorytetem. Tradycyjna terapia poznawczo-behawioralna (CBT), uznawana za jedną z...

Optymalizacja suszenia bielizny w dużych rodzinach

Optymalizacja suszenia bielizny w dużych rodzinach

Wprowadzenie Współczesne, duże rodziny stają przed wyzwaniem efektywnego zarządzania domowymi obowiązkami. Jednym z nich jest suszenie prania, które w przypadku licznych domowników urasta do rangi poważnego przedsięwzięcia. Tradycyjne metody, takie jak rozkładanie...

Jak samodzielnie przetwarzać odpady z druku 3D

Jak samodzielnie przetwarzać odpady z druku 3D

Wprowadzenie Druk 3D zrewolucjonizował wiele dziedzin, od prototypowania po produkcję na żądanie. Jednak wraz z rosnącą popularnością tej technologii, pojawia się istotny problem: co zrobić z odpadami z druku 3D? Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że resztki...

Jak „zresetować” mózg po przebodźcowaniu? Technologiczne metody

Wprowadzenie W świecie, gdzie ekrany i powiadomienia rywalizują o naszą uwagę, nasze mózgi są nieustannie bombardowane bodźcami. Ten natłok informacji prowadzi do przebodźcowania i wyczerpania poznawczego, co negatywnie wpływa na koncentrację, produktywność i ogólne...

Inteligentna ochrona konstrukcji dachowych

Inteligentna ochrona konstrukcji dachowych

Wprowadzenie Dach, będący koroną każdego budynku, stoi na straży naszego bezpieczeństwa i komfortu, chroniąc przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi. Jego integralność ma kluczowe znaczenie dla trwałości całej konstrukcji. Uszkodzenia pokrycia, przeciążenia...

Jak AI wspiera proces projektowania modeli 3D

Jak AI wspiera proces projektowania modeli 3D

Wprowadzenie Współczesny świat projektowania inżynierskiego przechodzi dynamiczną transformację. Tradycyjne metody, choć sprawdzone, ustępują miejsca innowacyjnym rozwiązaniom, które integrują sztuczną inteligencję w projektowaniu 3D. Ta synergia otwiera nowe...

Nieskończona kołysanka: Jak AI tworzy muzykę idealną do snu i relaksu?

Nieskończona kołysanka: Jak AI tworzy muzykę idealną do snu i relaksu?

Wprowadzenie W gąszczu codziennych bodźców, natłoku myśli i nieustannego pośpiechu, sen staje się deficytowym luksusem. Coraz trudniej jest nam się wyciszyć i zanurzyć w regenerującym odpoczynku. Na szczęście, z pomocą przychodzi technologia, a konkretnie – muzyka...

Automatyzacja sprzętu dziecięcego w domu

Automatyzacja sprzętu dziecięcego w domu

Wprowadzenie Rodzicielstwo w XXI wieku to nieustanne poszukiwanie rozwiązań, które ułatwią opiekę nad dzieckiem i zapewnią mu bezpieczeństwo. Rosnąca popularność inteligentnych urządzeń w domach otwiera nowe możliwości także w sferze opieki nad najmłodszymi. Od...

Kosmiczne zastosowania druku 3D – technologie przyszłości

Kosmiczne zastosowania druku 3D – technologie przyszłości

Wprowadzenie Ekspansja ludzkości w kosmos to cel, który od dekad rozpala wyobraźnię naukowców i inżynierów. Budowa baz na Księżycu, eksploracja Marsa i dalsze misje kosmiczne wymagają jednak rozwiązań, które obniżą koszty transportu materiałów i zapewnią niezależność...

Jak AI czyta nasze emocje i dlaczego to ważne dla wellbeing?

Jak AI czyta nasze emocje i dlaczego to ważne dla wellbeing?

Wprowadzenie Czy sztuczna inteligencja może zrozumieć, co czujemy? To pytanie, które jeszcze do niedawna wydawało się domeną science fiction, dziś staje się rzeczywistością. AI w analizie emocji, a w szczególności technologia znana jako Affective Computing, otwiera...

Technologie relaksacyjne w inteligentnym domu

Technologie relaksacyjne w inteligentnym domu

Wprowadzenie Żyjemy w czasach, gdzie tempo życia i natłok obowiązków mogą prowadzić do chronicznego stresu. Na szczęście, nowoczesne technologie oferują innowacyjne rozwiązania, które pomagają nam się zrelaksować i odzyskać wewnętrzną równowagę. Inteligentny dom,...

Jak wykorzystać symulacje komputerowe w druku 3D?

Jak wykorzystać symulacje komputerowe w druku 3D?

Wprowadzenie Druk 3D, niegdyś futurystyczna wizja, stał się powszechnie dostępną technologią, rewolucjonizującą procesy produkcyjne w wielu branżach. Od prototypowania po wytwarzanie końcowych produktów, zalety druku 3D są niezaprzeczalne. Jednak wraz ze wzrostem...

Terapia w wirtualnej rzeczywistości: Nowa granica w leczeniu traumy

Terapia w wirtualnej rzeczywistości: Nowa granica w leczeniu traumy

Wprowadzenie Wirtualna rzeczywistość (VR) przedziera się przez kolejne bariery, znajdując zastosowanie w coraz to nowszych dziedzinach. Jedną z nich jest psychoterapia, gdzie VR terapia otwiera fascynujące możliwości leczenia traumy, fobii i wielu innych zaburzeń....

Zarządzanie ekosystemem wodnym przez AI

Zarządzanie ekosystemem wodnym przez AI

Wprowadzenie Akwarystyka to fascynujące hobby, które łączy w sobie elementy biologii, chemii i estetyki. Utrzymanie idealnych warunków dla ryb tropikalnych wymaga jednak wiedzy, cierpliwości i regularnej kontroli. Tradycyjne metody monitorowania i regulacji parametrów...

Jak wprowadzić recykling do swojego warsztatu druku 3D?

Jak wprowadzić recykling do swojego warsztatu druku 3D?

Wprowadzenie Druk 3D stał się nieodłącznym elementem nowoczesnego projektowania i produkcji, otwierając drzwi do innowacji w wielu branżach. Jednakże, wraz z rosnącą popularnością tej technologii, pojawia się paląca kwestia odpadów. Każdy warsztat, niezależnie od...

Czy technologia może być lekiem na samotność?

Czy technologia może być lekiem na samotność?

Wprowadzenie Samotność, stan emocjonalny charakteryzujący się poczuciem izolacji i brakiem satysfakcjonujących relacji społecznych, dotyka coraz większą liczbę osób w każdym wieku. Choć tradycyjnie kojarzona z osobami starszymi, samotność staje się palącym problemem...

Bezpieczeństwo w domowym warsztacie z technologią IoT

Bezpieczeństwo w domowym warsztacie z technologią IoT

Wprowadzenie Domowy warsztat, wyposażony w nowoczesne elektronarzędzia i technologie IoT, staje się coraz popularniejszym miejscem dla majsterkowiczów i profesjonalistów. Integracja urządzeń z Internetem Rzeczy (IoT) otwiera nowe możliwości w zakresie automatyzacji i...